A economía en 2023

Fronte ás perspectivas existentes hai uns meses, 2022 está finalizando con sorpresas positivas en termos de actividade nas economías avanzadas. A pesar do contexto de enorme incerteza en que nos movemos este ano, consecuencia da guerra en Ucraína e do seu impacto sobre todo no prezo e subministracións de enerxía, a actividade global mostrouse bastante resistente e mellor do esperado.

Esta resiliencia é consecuencia fundamentalmente de catro factores. O primeiro, o colchón de aforro acumulado durante a pandemia, que foi unha característica común en moitos países. Segundo, a fortaleza do mercado de traballo, tal e como se reflicte na reducida taxa de paro das principais economías desenvolvidas e no dinamismo na creación de emprego. Terceiro, unha mellora nos prezos da enerxía e doutras materias primas bastante xeneralizada desde o verán, que empezou a reflectirse nunha desaceleración dos prezos de produción. Cuarto, a flexibilidade e a capacidade de adaptación das empresas ante tantas incertezas e a crise enerxética. Todo iso permitiu manter un bo ritmo de crecemento do consumo, a pesar da perda de poder adquisitivo pola elevada inflación.

Ante estas circunstancias, de acordo coas previsións de BBVA Research, o crecemento de 2022 foi revisado á alza en practicamente todas as xeografías e, polo tanto, supón un bo punto de partida para comezar o ano 2023. En calquera caso, hai que ser prudentes, pois os riscos continúan a ser numerosos e o crecemento do próximo ano quedará por debaixo do potencial. 

A pesar de que a actividade se comporta mellor do esperado e de que se reduce a probabilidade de entrar nunha recesión, as economías avanzadas áchanse nunha fase de clara desaceleración, segundo sinalan os indicadores adiantados. 

En Europa estamos máis confiados en que non se producirán restricións de oferta de enerxía, tendo en conta o elevado nivel de reservas de gas, a redución do consumo de enerxía e a diversificación doutras fontes de subministración. No entanto, dada a elevada inflación (que reduce significativamente a renda dispoñible) e o efecto do aumento dos tipos de xuro por parte do BCE, non pode descartarse que se produzan caídas moderadas da actividade no cuarto trimestre de 2022 ou no primeiro de 2023. No conxunto de 2023 o PIB da eurozona estancarase practicamente con respecto a 2022 (-0,1%), segundo as nosas previsións.

Nos Estados Unidos, a recesión técnica podería vir un pouco máis tarde, no segundo trimestre de 2023, inducida pola restrición monetaria que está a impor a Reserva Federal para poder atallar a inflación e evitar que as expectativas se disparen. En calquera caso, sería curta e de baixa intensidade, de maneira que para o conxunto de 2023 esperamos un crecemento do PIB do 0,5%. 

Ademais, tanto en Europa como nos EUA hai diversas fortalezas para esperar unha recesión suave, en caso de se producir. A diferenza doutras crises, non se observan desequilibrios importantes, salvo nalgúns mercados, como por exemplo os prezos da vivenda nalgúns países ou o endebedamento dunha porcentaxe manexable de empresas, que terán máis dificultades para afrontar tipos de xuro á alza. Pola súa parte, os balances bancarios encóntranse nunha posición de solidez e, por tanto, non se esperan restricións crediticias. 

Escriben:

Sonsoles Castillo, responsable de análise económica e financeira BBVA Research, e Rafael Doménech, responsable de análise económica BBVA Research e catedrático de Análise de Economía na Universidade de Valencia.