02/12/2024

Talvez o máis relevante da semana fose a nova ameaza arancelaria que Trump lanzou contra os seus veciños do norte e do sur a través das súas redes sociais. Concretamente, o presidente electo asegurou que imporía aranceis adicionais á China, a México e ao Canadá. Para a China, prometeu un arancel adicional do 10%, mentres que ameazou a México e o Canadá cun arancel do 25% sobre todas as importacións. Como xustificación, Trump destacou a entrada de drogas e emigrantes desde estes países.

Aínda que a imposición do arancel á China é moi probable, as ameazas para os países veciños parecen seguir a estratexia que o propio Trump despregou no seu anterior mandato e é moi posible que non sexa outra cousa que un medio para gañar influencia para as negociacións sobre inmigración que sen dúbida chegarán cando tome posesión o novo inquilino da Casa Blanca.

Así, o 31 de maio de 2019, o daquela presidente Trump ameazou con impor aranceis a México, que se incrementarían gradualmente ata o 25% e que se levantarían só se México tomaba accións efectivas para frear a inmigración ilegal. A ameaza arancelaria foi retirada unha semana despois, cando México acordou axudar a frear a vaga de inmigrantes. Non esperamos, polo tanto, que estas medidas terminen impóndose. Os nomeamentos do novo presidente electo tamén se seguiron sucedendo durante a semana pasada. Algúns dos nomes propostos por Trump foron controvertidos, como o de Pete Hegseth para o Departamento de Defensa ou Robert Kennedy Junior para o Departamento de Saúde. Porén, nos postos económicos críticos, as candidaturas do novo presidente foron mellor recibidas, entre as cales destaca o nomeamento de Scott Bessent como o novo secretario do Tesouro, unha elección moito máis ortodoxa do que moitos temían. Así mesmo, Trump nomeou a Howard Lutnick para dirixir o Departamento de Comercio. Aínda que Lutnick apoia a axenda arancelaria, ten un perfil máis moderado que o doutros candidatos que se postularan para o posto. O mercado reaccionou con alivio tras se anunciaren estes nomeamentos.

En definitiva, desde a súa vitoria electoral, o presidente electo non perdeu o tempo e acelerou a formación do seu gabinete, co que adiantou ao mercado as políticas que planea implantar. É evidente que Trump ten un plan económico e político ben deseñado na cabeza. No entanto, a composición do seu equipo suxire un enfoque pragmático, que implica que as políticas adoptadas pola nova administración poderían ser moito menos radicais que o que prometeu na campaña.

É preciso atravesar o Atlántico para encontrar o outro foco de interese político da última semana, que non é outro que Francia e a súa inestabilidade parlamentaria. En concreto, o problema principal é o orzamento de 2025, que é pouco probable que se aprobe a menos que o Goberno invoque o artigo 49.3 da Constitución francesa. Este artigo dota de amplos poderes o primeiro ministro, sempre que supere no Parlamento unha combinación de cuestión de confianza e moción de censura. Neste caso, dáse por feito que a moción de censura recibirá o apoio da esquerda. Se o partido Agrupación Nacional se une á esquerda e apoia a moción, o Goberno francés enfrontaríase ao colapso.

Neste sentido, o partido de Marine Le Pen sinalou a súa intención de votar a favor da moción de censura, argumentando que o Goberno non tivo en conta as súas liñas vermellas e as súas propostas fiscais no orzamento. A oferta do primeiro ministro Barnier de eliminar o aumento proposto nos prezos da luz, unha das liñas vermellas da Agrupación Nacional, foi considerada insuficiente.

Con todo, é pouco probable que Le Pen teña moito que gañar deixando caer agora o Goberno, xa que non se poden celebrar outras eleccións lexislativas ata o próximo ano. Unha medida deste tipo xeraría inestabilidade política nun momento en que o partido de extrema dereita está tratando de construír unha imaxe de fortaleza institucional para as eleccións presidenciais de 2027. Tendo en conta todo isto, e aínda que o risco de que a moción de censura teña éxito é moi alto, é posible que se poida alcanzar finalmente algunha solución de compromiso sobre o orzamento. No ámbito macroeconómico, os datos coñecidos nos Estados Unidos foron mixtos, aínda que en xeral reforzaron a expectativa de gradual desaceleración económica no cuarto trimestre de 2024. Pola súa parte, os datos desta semana confirmaron que a economía da eurozona se manterá estancada na parte final do ano. A enquisa IFO alemá deteriorouse de forma adicional e o indicador de sentimento económico da Comisión Europea mantívose en niveis moi por debaixo da súa media de longo prazo. Ademais, as vendas retallistas caeron con claridade en Alemaña e Francia. En xeral, podemos dicir que a prolongada debilidade do sector manufactureiro se está a estender ao sector dos servizos, nun contexto de tensións comerciais crecentes e incerteza política.

Por último, a inflación xeral na eurozona aumentou ata o 2,3% interanual en novembro, en liña coas expectativas, debido principalmente a efectos de base desfavorables no compoñente enerxético. O dato de IPC consolida as expectativas dun novo recorte de 25 puntos básicos por parte do BCE na reunión de decembro.

Esperamos que este podcast fose do seu interese e volver ter a súa atención en próximas entregas.