07/10/2024

Se facemos un balance económico do ano 2024, a falta dun trimestre para que conclúa, debemos recoñecer que, malia as incertezas que aínda persisten, o panorama xeral da economía mundial foi bastante benigno. O crecemento mantívose mellor do que pensaba o consenso en xaneiro, en boa medida pola sorprendente resistencia da actividade nos Estados Unidos, aínda que tamén axudaron os mercados emerxentes excluída a China. O maior crecemento, ademais, produciuse nun contexto de crise manufactureira global.

Por outro lado, tras o susto inflacionista do primeiro trimestre de 2024, os prezos evolucionaron en liñas xerais como esperaban os analistas, o que permitiu o inicio do proceso de baixadas de tipos de xuro en todo o mundo.

Porén, unha serie de acontecementos poderían aliñarse para perturbar a relativa tranquilidade económica. Por unha parte, a xeopolítica e as eleccións estadounidenses implican riscos negativos de oferta, que poderían vir a través dun aumento nos prezos da enerxía como consecuencia do agravamento do conflito entre Israel e Irán.

Neste sentido, se a resposta israelí se concentra na industria petrolífera iraniana, da que depende boa parte do orzamento do país persa, a oferta mundial de petróleo podería sufrir un significativo descenso. O escenario tamén empeoraría substancialmente se Irán decide intentar bloquear o estreito de Ormuz ou se os hutís do Iemen intensifican os seus ataques a buques na zona do Mar Vermello, o que obstaculizaría as rutas marítimas máis directas entre Oriente e Occidente. 

Tampouco podemos descartar unha nova serie de guerras arancelarias en caso de vitoria de Trump nas eleccións presidenciais americanas. A este respecto, non é preciso esperar a novembro para que as tensións comerciais aumenten, como demostraron nesta semana a Unión Europea e a China polas importacións de vehículos eléctricos fabricados no país asiático.

Polo lado da demanda, o grao de desaceleración da economía estadounidense e o tamaño do estímulo chinés serán cruciais para determinar o impulso económico dos próximos meses, especialmente para o ciclo mundial de manufacturas e materias primas. Se, como esperamos, a economía estadounidense continúa a ser robusta no cuarto trimestre e a China consegue finalmente un maior apoio político para saír do estancamento económico, a demanda mundial podería fortalecerse.

A respecto disto, o sorprendentemente forte dato de emprego americano do mes de setembro permitiu afastar os temores de que a economía estadounidense estea ás portas dunha contracción significativa. Todo o contrario: o dinamismo económico mantense case intacto á outra beira do Atlántico e as expectativas a futuro parecen saudables, como confirmou o indicador ISM non manufactureiro na pasada semana, ao se situar en máximos desde febreiro de 2023.

No entanto, esta combinación dunha maior demanda mundial cun aumento dos prezos enerxéticos, como consecuencia das tensións xeopolíticas, podería obstaculizar a tendencia de desinflación. Tamén os estímulos na China terían un efecto sobre os prezos. Lembremos que a China estivo exportando deflación ao resto do mundo nos últimos trimestres, algo que podería acabar se as medidas anunciadas polos mandatarios do xigante asiático teñen éxito. Neste caso, os bancos centrais non implantarían as baixadas de tipos que os mercados presupoñen, xa que a inflación volvería gañar protagonismo nas axendas das autoridades monetarias mundiais.

Pola contra, se o crecemento dos Estados Unidos desacelera bruscamente, o estímulo da China volve decepcionar e a diminución dos riscos xeopolíticos alivia as preocupacións sobre a subministración de enerxía, a inflación global moderaríase aínda máis, posiblemente abrindo o camiño para un ciclo de recortes de tipos aínda máis agresivo.

En definitiva, despois de tres trimestres relativamente tranquilos, o cuarto trimestre podería impulsar a economía global a unha nova dirección. O resultado das eleccións estadounidenses, coas súas implicacións para a política interna e a política comercial global, xunto cos conflitos en Ucraína e Oriente Medio, desempeñarán un papel fundamental. Tamén o farán as decisións económicas que tome a China. Entre todos, determinarán o camiño que collerá a economía nos próximos meses e, en consecuencia, a traxectoria que seguirán os prezos dos activos financeiros.