23/12/2024

Os mercados non están entrando suavemente no Nadal. No pasado mércores, o índice S&P 500 rexistrou o seu segundo peor día de 2024, os tipos de xuro subiron drasticamente e o índice de volatilidade VIX disparouse por riba de 25 puntos. A razón disto, certamente, foi a Reserva Federal, que sorprendeu os mercados cun xiro agresivo no seu comunicado, nas súas proxeccións e na comunicación do seu presidente, Jerome Powell.

Se combinamos a reunión da Fed con sinais máis moderados dos esperados por parte do Banco de Inglaterra e do Banco do Xapón, non é estraño que o dólar estadounidense se fortalecese como o fixo e rompese o rango en que estivera operando durante os últimos dous anos.

E que dixo a Fed que fose tan sorprendente? Pois se o analizamos ben, nada que non sexa consistente coa súa política de dependencia dos datos. Á primeira vista, a decisión da Reserva Federal seguiu ao pé da letra o guión que esperaba o mercado e recortou os tipos en 25 puntos básicos. Porén, Powell matizou que «estamos en ou preto dun punto no que será apropiado desacelerar o ritmo de axustes futuros». Ademais, o presidente sinalou que o Comité necesita máis evidencias de desinflación para considerar futuros recortes. Así mesmo, as proxeccións mostraron unha inflación significativamente máis alta en 2025 e unha expectativa de só dous recortes de tipos adicionais no conxunto do próximo ano.

Aínda que a reacción do mercado foi furibunda, nós non consideramos que a reunión da Reserva Federal marque un cambio de tendencia na política monetaria da institución. En efecto, a Fed dixo por activa e por pasiva que os seus movementos de política monetaria están condicionados polas evidencias macroeconómicas que se vaian publicando. En consecuencia, unha actividade económica que segue sendo moi sólida, como se encargou de remarcar repetidamente Powell, un mercado laboral estabilizado e unha inflación máis firme non xustifican un proceso rápido de flexibilización monetaria, senón un máis lento.

A este respecto, cómpre interpretar o nerviosismo do mercado na sesión do mércores como unha sobrerreacción en sentido oposto á que vimos no mes de setembro, cando os investidores se mostraron eufóricos en resposta a unha comunicación máis moderada da Fed.

Na fronte macroeconómica, os indicadores publicados reafirmaron o rendemento superior da economía estadounidense fronte ao resto de xeografías. As vendas retallistas en novembro mostraron un sólido incremento mensual e a terceira estimación do PIB do terceiro trimestre foi revisada á alza ata o 3,1% trimestral anualizado, desde o 2,8% anterior. Ademais, o saudable crecemento do gasto persoal real no mes de novembro anticipa un bo dato de crecemento do PIB do cuarto trimestre, que a Fed de Atlanta proxecta actualmente noutro 3,1% trimestral anualizado. Ademais, o índice PMI composto acelerouse ata os 56,6 puntos, o que indica o mantemento dunha forte actividade económica.

Pola contra, a actividade na eurozona segue mostrando signos de debilidade no peche do ano. Os indicadores adiantados do PMI de decembro, aínda que saíron algo por riba do esperado, mantivéronse en zona de contracción, mentres que outras enquisas nacionais retrocederon de forma adicional. A debilidade económica en Europa favoreceu un maior progreso na desinflación, o que xustifica un proceso máis rápido de recortes de tipos por parte do BCE. De maneira similar, os datos de actividade económica na China tamén se manteñen débiles. Malia que houbo unha leve repunta en outubro, os datos de novembro indican moderación no crecemento das vendas retallistas e un investimento máis suave, cun crecemento marxinal na produción industrial como único punto positivo.

En suma, non consideramos que a reunión da Fed poña en perigo o escenario para o ano 2025, xa que a institución se limitou a seguir o seu enfoque dependente dos datos. É pouco realista esperar unha senda de recorte de tipos sistemática en conxunción cuns datos de actividade e inflación que manteñen unha elevada resistencia. No entanto, a mensaxe da Reserva Federal lanza unha advertencia respecto do escenario de riscos que formula a presidencia de Trump en 2025.

As políticas proteccionistas e, en xeral, a imprevisibilidade do republicano xeran un terreo propicio para a volatilidade, no que a recente compracencia investidora parece completamente fóra de lugar. Neste sentido, varios membros da Reserva Federal recoñeceron na semana pasada que estaban empezando a incorporar as expectativas de maiores aranceis nas súas proxeccións de inflación.

Ademais dos aranceis, a Fed tamén se podería enfrontar a unha política fiscal máis expansiva. Esta semana, Trump avogou por un acordo parlamentario para suspender o teito de débeda ata xaneiro de 2027, o que mostra a actitude do novo presidente coa disciplina fiscal.