27/01/2025

A última semana estivo marcada polo regreso de Donald Trump á presidencia dos Estados Unidos. O republicano despregou desde o primeiro día unha batería de medidas que abarcan desde comercio e fiscalidade ata regulación. Aínda que as accións iniciais foron máis moderadas do que moitos temían, as dinámicas ata o momento apuntan a unha política exterior que utiliza as ameazas como panca de negociación. Na fronte comercial, o panorama segue sendo ambiguo. Trump sinalou a posibilidade de impor aranceis significativos, incluído un 10% sobre as importacións chinesas como resposta a supostas prácticas inxustas. Porén, optou por atrasar calquera decisión concreta ata que se complete unha revisión exhaustiva do estado actual das cousas, que está prevista para o 1 de abril. Esta decisión de manter os aranceis en suspenso reflicte tanto unha estratexia calculada para maximizar as concesións dos seus socios comerciais como unha vontade de evitar impactos inmediatos nos mercados, especialmente nun contexto onde a fortaleza do dólar podería intensificarse, o que poría en risco a competitividade dos produtos estadounidenses no estranxeiro.

No ámbito fiscal, aínda que houbo expectativas de novos recortes de impostos, Trump non abordou o tema durante o seu discurso inaugural, o que suxire que estes poderían non ser unha prioridade inmediata. Do mesmo xeito, asumiu unha postura firme en materia de inmigración ao declarar unha emerxencia nacional na fronteira sur para reforzar o control e establecer unha suspensión temporal de novas solicitudes de asilo por un prazo de 90 días. Ademais, centrouse nas deportacións de persoas con antecedentes penais, en lugar de promover saídas masivas de inmigrantes indocumentados.

En Davos, o novo presidente dos Estados Unidos presentou unha mestura de incentivos, como baixos impostos corporativos e unha mínima regulación, canda ameazas arancelarias, subliñando un enfoque eminentemente negociador, máis que ideolóxico. Aínda que algúns líderes políticos e empresariais internacionais aínda expresan inquietude, parece haber unha disposición xeral a colaborar co seu enfoque "pragmático", que se centra en negociar acordos estratéxicos en lugar de implementar políticas disruptivas.

Mentres tanto, os mercados financeiros recibiron con optimismo a moderación inicial do presidente estadounidense. As bolsas rexistraron novas subidas, o que reflicte un alivio ante a ausencia de movementos extremos. Porén, este optimismo mantense condicionado pola incerteza inherente á natureza imprevisible das políticas de Trump, que poderían virar bruscamente se as negociacións actuais non logran os obxectivos esperados.

Durante os próximos días, os bancos centrais volverán estar no foco do mercado. A Reserva Federal probablemente manterá os tipos sen cambios, mentres avalía a evolución da economía e os riscos inflacionistas. Agárdase que o presidente da Fed, Jerome Powell, manteña un ton cauteloso, destacando a incerteza económica.

Doutra banda, prevese que o BCE reduza os tipos en 25 puntos básicos e continúe deste xeito o seu proceso de axuste gradual. A inflación europea mostra sinais de estabilización e o crecemento segue sendo feble, especialmente en economías clave como Alemaña e Francia. É probable que o BCE evite proporcionar unha orientación adicional sobre os próximos movementos de política, xa que a institución enfróntase ás incertezas derivadas da política comercial de Trump. Neste sentido, Lagarde podería facer referencia ao impacto negativo que terían os aranceis sobre o crecemento económico da rexión, aínda que o seu efecto sobre a inflación sería máis incerto.

Por último, na última semana, o Banco do Xapón aumentou os tipos en 25 puntos básicos, mostrando maior confianza en acadar o seu obxectivo de inflación do 2%. A decisión reflicte un optimismo renovado sobre os aumentos salariais e a transmisión destes aos prezos. É probable que, se a economía evoluciona segundo o previsto, a autoridade monetaria nipoa siga subindo as taxas de maneira gradual. Porén, os riscos políticos, como a influencia das tarifas de Trump ou a volatilidade nos mercados de divisas, poderían atrasar estas accións.

Sen abandonar a rexión asiática, a China encóntrase nunha posición cautelosa ante as ameazas arancelarias do novo inquilino da Casa Branca. Aínda que a probabilidade de aranceis inmediatos é baixa, o enfoque negociador da administración estadounidense deixa aberta a posibilidade de novas tensións. Durante o Foro Económico Mundial, destacouse o interese de Trump en visitar a China nos seus primeiros 100 días, o que suxire unha inclinación cara á cooperación inicial. Non obstante, as experiencias da primeira guerra comercial entre ambos os dous países mostran que os conflitos poderían intensificarse rapidamente se as negociacións fracasan.

En resumo, o escenario global para o 2025 está definido pola interacción de políticas pragmáticas e estratexias de negociación que reflicten a busca de vantaxe competitiva nun mundo de crecentes incertezas. Mentres que esta dinámica podería xerar oportunidades en sectores específicos, tamén amplifica os riscos para os mercados globais. A capacidade dos actores económicos e políticos para enfrontarse a estes retos determinará en boa parte o curso da economía mundial nos próximos meses.