Politikak merkatuaren fokupean jarraitzen du
2024/12/02
Asteko gauzarik garrantzitsuena, seguruenik, Trumpek bere sare sozialen bidez iparraldeko eta hegoaldeko bizilagunen aurka egindako muga-zergen mehatxu berria izan zen. Zehazki, Txina, Mexiko eta Kanadari muga-zerga gehigarriak ezarriko dizkiela ziurtatu zuen presidente hautatuak. Txinarentzat, %10eko muga-zerga gehigarria agindu zuen, eta Mexiko eta Kanada, berriz, inportazio guztien gaineko %25eko muga-zergarekin mehatxatu zituen. Arrazoi gisa, herrialde horietatik drogak eta migratzaileak sartu izana azpimarratu zuen Trumpek.
Txinari muga-zerga ezartzea oso gertagarria den arren, badirudi inguruko herrialdeentzako mehatxuek Trumpek berak aurreko agintaldian zabaldutako estrategiari jarraitzen diotela, eta oso litekeena da immigrazioari buruzko negoziazioei begira eragin gehiago izateko bide bat besterik ez izatea. Negoziazio horiek Etxe Zuriko maizter berriak kargua hartzean iritsiko dira, zalantzarik gabe.
Hala, 2019ko maiatzaren 31n, orduko presidenteak, Trumpek, Mexikori muga-zergak ezartzeko mehatxua egin zuen. Muga-zerga horiek %25era igoko ziren pixkanaka, eta Mexikok legez kanpoko immigrazioa geldiarazteko ekintza eraginkorrak hartzen bazituen soilik kenduko ziren. Muga-zergen mehatxua astebete geroago erretiratu zen, Mexikok etorkinen uholdea geldiarazten laguntzea adostu zuenean. Ez dugu espero, beraz, neurri hauek azkenean ezarriko direnik. Presidente hautatu berriak joan den astean ere jarraitu zuen izendapenak egiten. Trumpek proposatutako izen batzuk eztabaidagarriak izan dira, adibidez Pete Hegseth Defentsa Departamenturako eta Robert Kennedy Junior Osasun Departamenturako. Hala ere, postu ekonomiko kritikoetan, presidente berriaren izendapenak harrera hobea izan dute, Scott Bessent Altxorraren idazkari berriaren izendapena nabarmenduz, askok uste baino askoz ere aukera ortodoxoagoa. Halaber, Trumpek Howard Lutnick izendatu du Merkataritza Departamentua zuzentzeko. Lutnickek muga-zergen agendaren alde egiten duen arren, kargurako aurkeztu ziren beste hautagai batzuen baino profil moderatuagoa du. Merkatuek lasaitua hartu dute izendapen horiek iragarri ondoren.
Azken batean, presidente hautatuak ez du denborarik galdu hauteskundeak irabazi zituenetik, eta bere kabinetearen eraketa azkartu du, ezarri nahi dituen politikak merkatuari aurreratuz. Argi dago Trumpek ondo diseinatutako plan ekonomiko eta politiko bat duela buruan. Hala ere, bere taldearen osaerak ikuspegi pragmatikoa iradokitzen du, eta horrek esan nahi du administrazio berriak hartutako politikak ez liratekeela izango kanpainan agindu zituen bezain erradikalak.
Atlantikoa zeharkatu behar da azken asteko interes politikoko beste gune bat aurkitzeko, Frantzia eta horren ezegonkortasun parlamentarioaz hitz egiteko. Zehazki, arazo nagusia 2025eko aurrekontua da, nekez onartuko dena gobernuak Frantziako konstituzioaren 49.3 artikulua argudiatu ezean. Artikulu horrek botere zabalak ematen dizkio lehen ministroari, betiere Parlamentuan konfiantza-arazoaren eta zentsura-mozioaren uztarketa dena gainditzen badu. Kasu horretan, ziurtzat jotzen da zentsura-mozioak ezkerraren babesa izango duela. Bilgune Nazionala alderdiak ezkerrarekin bat egin eta mozioa babestuko balu, Frantziako gobernua kolapsoaren aurrean legoke.
Ildo horretan, Marine Le Penen alderdiak zentsura-mozioaren alde bozkatzeko asmoa agertu du, argudiatuz gobernuak ez dituela kontuan hartu bere marra gorriak eta proposamen fiskalak aurrekontuan. Barnier lehen ministroak argindarraren prezioetan proposatutako igoera kentzeko egindako eskaintza, Bilgune Nazionalaren marra gorrietako bat dena, ez zen nahikotzat jo.
Hala ere, ez du ematen Le Penek irabazteko asko duenik orain gobernua erortzen utziz, ezin baitira beste hauteskunde legegile batzuk egin datorren urtera arte. Horrelako neurri batek ezegonkortasun politikoa sortuko luke, eskuin muturreko alderdia erakundeen sendotasunaren irudia eraikitzen saiatzen ari den une honetan, 2027ko Presidentetzarako hauteskundeei begira. Hori guztia kontuan hartuta, eta zentsura-mozioak arrakasta izateko arriskua oso handia bada ere, litekeena da azkenean aurrekontuari buruzko konpromiso-irtenbideren bat lortzea. Arlo makroekonomikoan, Estatu Batuetan ezagututako datuak mistoak izan ziren, baina, oro har, 2024ko laugarren hiruhilekoan pixkanaka ekonomia hozteko itxaropena indartu zuten. Bestalde, aste honetako datuek baieztatu zuten euroguneko ekonomia urteko azken zatian trankatuta egongo dela. Alemaniako IFO inkestak ere okerrera egin zuen, eta Europako Batzordearen sentimendu ekonomikoaren adierazlea epe luzeko batez bestekoaren oso azpitik mantendu zen. Gainera, txikizkako salmentak nabarmen jaitsi ziren Alemanian eta Frantzian. Oro har, esan dezakegu manufaktura-sektorearen ahultasun luzea zerbitzuen sektorera zabaltzen ari dela, tentsio komertzial gero eta handiagoko eta ziurgabetasun politikoko giro batean.
Azkenik, euroguneko inflazio orokorra urte arteko %2,3ra igo zen azaroan, aurreikuspenekin bat etorriz, batez ere energiaren osagaian oinarri kaltegarriak izateagatik. KPIaren datuak EBZk abenduko bileran oinarrizko 25 puntuko murrizketa berri baten aurreikuspenak finkatzen ditu.
Podcast hau zure interesekoa izatea eta hurrengokoetan ere zurekin izatea espero dugu.