2025/01/27

Pasa den asteko gertakizunik nabarmenena Donald Trump Ameriketako Estatu Batuetako presidentearen izendapena izan zen. Errepublikanoak neurri sorta bat zabaldu zuen lehen egunetik, merkataritzatik eta fiskalitatetik hasi eta erregulaziora arte. Hasierako neurriak askok uste zutena baino moderatuagoak izan ziren arren, orain arteko dinamikek mehatxuak negoziazio-palanka gisa erabiltzen dituen kanpo-politika bat adierazten dute. Merkataritza-frontean, panorama anbiguoa da oraindik. Trumpek muga-zerga esanguratsuak ezartzeko aukera adierazi zuen, Txinako inportazioen % 10a barne, ustezko praktika bidegabeei erantzuteko. Hala ere, erabaki zehatz oro atzeratzea erabaki zuen, apirilaren 1erako aurreikusita dagoen gauzen egungo egoeraren berrikuspen sakona burutu arte. Muga-zergak etenda mantentzeko erabaki horrek bazkide komertzialen emakidak maximizatzeko kalkulatutako estrategia bat eta merkatuetan berehalako inpaktuak saihesteko borondatea islatzen ditu, batez ere dolarraren indarra areagotu litekeen testuinguruan, eta horrek arriskuan jarriko luke atzerrian dauden produktu estatubatuarren lehiakortasuna.

Zerga arloan, zerga murrizketa berriak espero ziren arren, Trumpek ez zuen gaia aipatu inaugurazio hitzaldian, eta horrek iradokitzen du berehalako lehentasuna ez izatea. Era berean, immigrazioaren arloan jarrera irmoa hartu zuen. Hegoaldeko mugan larrialdi nazionala deklaratu zuen kontrola indartzeko, eta asilo-eskaera berriak aldi baterako eten zituen 90 egunez. Gainera, aurrekari penalak dituzten pertsonen deportazioetan zentratu zen, paperik gabeko etorkinen irteera masiboak sustatu beharrean.

Davosen, Estatu Batuetako presidente berriak pizgarri fiskalen nahasketa bat aurkeztu zuen, hala nola zerga korporatibo txikiak eta gutxieneko erregulazioa, muga-zergen mehatxuekin batera, ikuspegi negoziatzailea nabarmenduz, ideologikoa baino gehiago. Nazioarteko lider politiko eta enpresarial batzuek oraindik kezka adierazten badute ere, badirudi beren ikuspegi "pragmatikoarekin" lankidetzan aritzeko xedapen orokor bat dagoela, politika disruptiboak ezarri beharrean akordio estrategikoak negoziatzean ardazten dena.

Era berean, finantza-merkatuek baikor hartu zuten presidente estatubatuarraren hasierako moderazioa. Burtsek igoera berriak izan zituzten, lasaiatasuna erakutsiz muturreko mugimendurik ez egoteagatik. Hala ere, baikortasun hori Trumpen politiken izaera iragarrezinari datxekion ziurgabetasunak baldintzatzen du, eta bat-batean biratu litezke egungo negoziazioek espero ziren helburuak lortzen ez badituzte.

Datozen egunetan, banku zentralak merkatuaren erdigunean egongo dira berriro. Erreserba Federalak tasei eutsiko die aldaketarik gabe segur aski, ekonomiaren bilakaera eta inflazio arriskuak ebaluatzen dituen bitartean. Jerome Powell Erreserba Federaleko presidenteak zuhurtasunez jokatzea espero da, ziurgabetasun ekonomikoa nabarmenduz.

Bestalde, aurreikusten da EBZk oinarrizko 25 puntu murriztuko dituela tasak, doitze-prozesua pixkanaka jarraituz. Europako inflazioak egonkortze seinaleak erakusten ditu, eta hazkundeak ahula izaten jarraitzen du, batez ere funtsezko ekonomietan, hala nola Alemanian eta Frantzian. Litekeena da EBZk hurrengo politika-mugimenduei buruzko orientazio gehigarria ematea saihestea, erakundeak Trumpen politika komertzialetik eratorritako ziurgabetasunei egin behar baitie aurre. Ildo horretan, muga-zergek eskualdeko hazkunde ekonomikoan izango luketen eragin negatiboa aipa lezake Lagardek, nahiz eta inflazioan izango luketen eragina zalantzazkoagoa izango litzatekeen.

Azkenik, azken astean, Japoniako Bankuak oinarrizko 25 puntu handitu zituen tasak, % 2ko inflazio helburua lortzeko konfiantza handiagoa erakutsiz. Erabakiak baikortasun berritua islatzen du soldaten igoerei eta horiek prezioetan transmititzeari dagokienez. Litekeena da, ekonomiak aurreikusitakoaren arabera eboluzionatzen badu, Japoniako moneta-agintaritzak tasak pixkanaka igotzen jarraitzea. Hala ere, arrisku politikoek, hala nola Trumpen tarifen eraginak edo dibisen merkatuen hegazkortasunak, ekintza horiek atzeratu ditzakete.

Asiatik urrundu gabe, Txina zuhur aurkezten da Etxe Zuriko maizter berriaren muga-zergen mehatxuen aurrean. Berehalako muga-zergen probabilitatea txikia bada ere, AEBko administrazioaren negoziazio-ikuspegiak tentsio berrien aukera zabalik uzten du. Munduko Ekonomia Foroan, Trumpek bere lehen 100 egunetan Txina bisitatzeko duen interesa nabarmendu zen, eta horrek hasierako lankidetzarako asmoa iradokitzen du. Hala ere, bi herrialdeen arteko lehen merkataritza-gerrako esperientziek erakusten dute gatazkak azkar areagotu daitezkeela negoziazioek porrot eginez gero.

Laburbilduz, 2025erako eszenatoki globala politika pragmatikoen eta negoziazio estrategien elkarrekintzak definitzen du, eta horiek lehiarako abantaila bilatzea islatzen dute, gero eta ziurgabetasun handiagoko mundu honetan. Dinamika horrek sektore espezifikoetan aukerak sor litzakeen bitartean, merkatu globaletarako arriskuak ere handitzen ditu. Eragile ekonomiko eta politikoek erronka horiek nabigatzeko duten gaitasunak zehaztuko du, hein handi batean, munduko ekonomiaren bilakaera datozen hilabeteetan.